Үтрээний мөөгөнцөр

Хүний Папиллома Вирус (HPV) гэж юу вэ?

Хүний Папиллома Вирус (HPV) гэж юу вэ?

HPV (Human Papillomavirus) буюу Хүний папиллома вирус нь дэлхий даяар хамгийн түгээмэл тохиолддог бэлгийн замаар дамжих халдварт өвчний нэг юм. Уг вирус нь 100 гаруй төрөлтэй бөгөөд тэдгээрээс 40 гаруй хэв шинж нь бэлгийн замаар дамжин эмэгтэйчүүдийн нөхөн үржихүйн тогтолцоонд нөлөөлдөг.

HPV-ийн төрөл ба эрсдэл

HPV-ийн төрөл бүр өөр өөр эрсдэлтэй ба ерөнхийдөө их эрсдэлтэй болон бага эрсдэлтэй гэж ангилдаг.

  • Бага эрсдэлтэй HPV: Ихэвчлэн бэлгийн замын үү буюу ургацаг хэлбэрээр илэрдэг. Эдгээр нь хорт хавдар үүсгэхгүй боловч таагүй мэдрэмж, гоо сайхны асуудал үүсгэж болзошгүй.
  • Их эрсдэлтэй HPV: Эсийн түвшинд удаан хугацааны өөрчлөлт үүсгэж, дараах хавдрын төрлүүдийн шалтгаан болдог:
    • Умайн хүзүүний хорт хавдар
    • Үтрээний хорт хавдар
    • Бэлгийн уруулын хавдар
    • Ам залгиурын болон хоолойн хавдар

Шинж тэмдэг

HPV-ийн халдвар ихэнх тохиолдолд шинж тэмдэггүй өнгөрөх боловч зарим эмэгтэйчүүдэд дараах шинжүүд илэрч болно:

  • Үтрээнээс тайлбарлах боломжгүй цус гарах
  • Бэлгийн харьцааны дараа цус үзэгдэх
  • Үтрээнээс байнгын ялгадас, эвгүй үнэртэй зүйл гарах

Эдгээр шинж тэмдэг нь ихэнхдээ умайн хүзүүний өөрчлөлтөөс үүдэлтэй байх боломжтой тул аль болох эрт мэргэжлийн эмчид хандах нь чухал юм.

Урьдчилан сэргийлэх аргууд

HPV-ийн халдвараас урьдчилан сэргийлэхэд дараах зөвлөмжүүдийг мөрдөх нь үр дүнтэй:

✅ HPV вакцин хийлгэх – 9-14 насны охидод хамгийн тохиромжтой боловч насанд хүрэгчид ч хийлгэж болно.
✅ Бэлгийн боловсрол, зөв дадал –

  • Бэлгийн харьцаанд 18 нас хүрсний дараа орох
  • Бэлгийн цөөн тооны хавьтагчтай байх
  • Бэлгийн хамгаалалттай харьцаанд орох
    ✅ Жирэмснээс хамгаалах эмийг удаан хугацаагаар хэрэглэхгүй байх

Шинжилгээ ба оношлогоо

HPV-ийн халдвар болон үүсгэж болох өөрчлөлтүүдийг дараах аргуудаар илрүүлж, оношилдог:

  1. Умайн хүзүүний эсийн шинжилгээ (Пап тест) – Эрт үеийн эсийн өөрчлөлтийг илрүүлдэг.
  2. HPV вирус илрүүлэх шинжилгээ – Их эрсдэлтэй хэв шинжүүдийг оношлоход ашигладаг.
  3. Умайн хүзүүний дурангийн шинжилгээ (кольпоскопи) – Хавдрын болон хавдрын өмнөх өөрчлөлтийг харах боломжтой.

Хэн шинжилгээнд хамрагдах вэ?

  • 21–29 насны эмэгтэйчүүд: 3 жил тутамд умайн хүзүүний эсийн шинжилгээнд хамрагдах
  • 30–65 насны эмэгтэйчүүд: 3 жил тутамд эсийн шинжилгээ болон HPV вирусийн эрт илрүүлэх шинжилгээ хийлгэх

Эмчилгээ ба боломжит үр дүн

HPV-ийн ихэнх хэлбэрийг хүний дархлааны систем өөрөө ялж чадах боловч эрт илрүүлж, тохирсон эмчилгээ хийх нь хавдраас сэргийлэх хамгийн үр дүнтэй арга юм. Хэрэв оношлуулсан бол:

  • Үсэрхэг эсийн өөрчлөлтөөс сэргийлж мэс заслын бус аргууд
  • Лазер, хөлдөөх эмчилгээ
  • Хавдрын өмнөх ургацаг авах мэс ажилбар

Дүгнэлт

HPV бол ихэнхдээ анзаарагддаггүй ч ноцтой үр дагавар дагуулах магадлалтай вирус тул эрт илрүүлэлт, урьдчилан сэргийлэлт маш чухал. Жил бүрийн үзлэг, вакцин, хамгаалалттай харилцаа нь эрүүл мэндийг хамгаалах хамгийн сайн арга замууд юм.

🩺 Хэрвээ та өөрийгөө эрсдэлтэй гэж бодож байвал эмэгтэйчүүдийн эмчид хандаж, шаардлагатай шинжилгээнд хамрагдаарай.

Шэйр хийж түгээх