Эмэгтэй хүний давсагаар өвдөх
Эмэгтэйчүүдийн давсагаар өвдөх нь дараах үндсэн шалтгаанууд байдаг
Эмэгтэйчүүдийн давсгаар өвдөх олон шалтгаан байдаг бөгөөд ерөнхийдөө доорх үндсэн шалтгаанууд зонхилж байдаг.
- Шээсний замын халдвар (UTI) – Шээсний замын халдвар нь эмэгтэйчүүдэд түгээмэл тохиолддог. Бактерийн халдвараас үүдэн давсагны хана үрэвсэж өвдөлт үүсгэдэг. Халдвар нь ихэвчлэн шээсний өвдөлт, түлэх мэдрэмж, бага хэмжээний шээс гарах, шээсний өнгө өөрчлөгдөх зэрэг шинж тэмдгүүдтэй илэрдэг.
- Давсагны чулуу – Давсагт чулуу үүссэн тохиолдолд өвдөлттэй байх бөгөөд шээс хатуу болох, доош сунах үед өвдөлт мэдрэгддэг. Чулууг бүрэн зайлуулахын тулд эмнэлгийн оролцоо хэрэгтэй.
- Давсагны үрэвсэл (цистит) – Энэ нь давсагны ханын үрэвсэл бөгөөд үрэвслийн улмаас өвдөлттэй болдог. Халдварт бус шалтгаанаас үүдэлтэй байж болох бөгөөд заримдаа химийн бодис, стресстэй холбоотойгоор ч үүсдэг.
- Шээсний замын бөглөрөл – Шээсний замд саатал үүссэнээс болж шээс гадагшлахад саад болох, өвдөлт үүсгэдэг.
- Дааврын өөрчлөлт – Ялангуяа сарын тэмдэг, жирэмслэлт, цэвэршилтийн үеийн дааврын өөрчлөлт нь шээсний замд нөлөөлж, мэдрэмжийн өөрчлөлттэй болгодог.
- Давсагны хэт идэвхжилт – Энэ нь давсагны хана хэт мэдрэг байгаагаас үүдэлтэй бөгөөд шээс ойр ойрхон хүрэх, хэт хурдан гарах зэрэг шинж тэмдгүүд илэрч болдог.
- Бэлгийн замын халдварт өвчин – Зарим БЗХӨ нь шээсний замд нөлөөлж, өвдөлт үүсгэж болно. Тухайлбал, заг хүйтэн, хламидиа зэрэг халдварт өвчнүүд нь шээсний замыг үрэвсүүлдэг.
Хэрэв эдгээр шинж тэмдгүүд удаан хугацаанд үргэлжилж байвал мэргэжлийн эмчид хандаж оношлуулан, тохирсон эмчилгээ авах хэрэгтэй.
Хэдэн насны эмэгтэйчүүд өвдөх эрсдэлтэй байдаг вэ?
Давсгаар өвдөх эрсдэл нь тодорхой насныхан болон нөхцөл байдалд илүү их байдаг бөгөөд үүнд дараах насны бүлгүүд эрсдэл өндөртэйд тооцогддог.
- 0-40 насны эмэгтэйчүүд – Энэ насны эмэгтэйчүүд бэлгийн идэвхтэй амьдралтай, төрөх насандаа байдаг тул шээсний замын халдвар авах эрсдэл өндөртэй. Бэлгийн харилцаа болон жирэмслэлт нь давсагны өвчлөлийн эрсдэлийг нэмэгдүүлдэг.
- Цэвэршилтийн үеийн буюу 50-аас дээш насны эмэгтэйчүүд – Цэвэршилтийн үеэр эмэгтэйчүүдийн бие махбодид дааврын өөрчлөлтүүд явагдаж, эсэргүүцэл буурах хандлагатай байдаг. Эстроген дааврын түвшин буурснаар шээсний зам болон давсагны ханыг хамгаалах нөлөө суларч, халдвар авах магадлал нэмэгддэг.
- Өндөр настай хүмүүс (65 ба түүнээс дээш насны хүмүүс) – Ахимаг насанд хүрсэн хүмүүсийн дархлаа тогтолцоо суларч, олон төрлийн эрүүл мэндийн асуудалтай холбоотойгоор шээсний замын өвчлөлд өртөх нь илүү их байдаг. Мөн зарим хүмүүс хөдөлгөөний бэрхшээлтэй болж, шээс гадагшлуулахад хүндрэлтэй тул шээс хэт удаан тогтож, халдвар үүсэх магадлалтай байдаг.
- Сарын тэмдгийн үеийн залуу эмэгтэйчүүд – Сарын тэмдгийн үеийн ариун цэврийг сайн сахиагүй тохиолдолд бактер үржих эрсдэл нэмэгддэг бөгөөд энэ нь давсгаар өвдөх шалтгаан болдог.
Эдгээр насны бүлгүүдэд урьдчилан сэргийлэх арга хэмжээг тогтмол хэрэгжүүлэх, эрүүл ахуйг сайн сахих нь эрсдэлийг бууруулахад тустай.
Хэрхэн урьдчилан сэргийлэх вэ?
Эмэгтэйчүүдийн давсгаар өвдөхөөс урьдчилан сэргийлэхийн тулд дараах зөвлөмжүүдийг дагаж мөрдөх хэрэгтэй:
- Шингэн сайн уух – Өдөрт хангалттай хэмжээний ус уух нь шээсний замыг цэвэрлэж, бактерийг гадагшлуулахад тусалдаг. Өдөрт 8-10 стакан ус ууж хэвших нь шээсний замын халдварын эрсдэлийг бууруулахад тустай.
- Бэлгийн ариун цэврийг сахих – Бэлгийн харьцааны дараа шээж байх нь шээсний замд нян үржихээс сэргийлнэ. Мөн бэлгийн харьцааны өмнө, дараа шээж байх нь үр дүнтэй арга юм.
- Бие засахдаа зөв ариутгал хийх – Бэлэг эрхтэнийг угаасны дараа арчихдаа урдаас нь арагш арчих нь халдвараас сэргийлэхэд тус болно.
- Хувийн ариун цэврийг сахих – Өдөр бүр бэлгийн эрүүл ахуйн бүтээгдэхүүнүүдийг ашиглан зөв угааж байх хэрэгтэй. Хэт хүчтэй үнэртэй бүтээгдэхүүн, химийн орц ихтэй угаалгын бодис хэрэглэхээс зайлсхий.
- Хэт бариу хувцаснаас зайлсхийх – Бариу, агаар нэвтрүүлэхгүй хувцас (жишээлбэл, синтетик дотуур өмд) нь чийг хуримтлуулж, бактер үржих таатай орчин бүрдүүлдэг тул агаар сайн нэвтрүүлдэг даавуун хувцас өмсөхийг зөвлөдөг.
- Дааврын өөрчлөлтөд анхаарах – Дааврын өөрчлөлтөөс үүдэн шээсний замд нөлөөлөх эрсдэлтэй байдаг тул эмэгтэйчүүд цэвэршилт эсвэл жирэмслэлтийн үед эрүүл мэндийн үзлэгт хамрагдаж, эрүүл ахуйг сайтар сахих нь чухал.
- Давсаг хоослох зуршлыг хэвшүүлэх – Шээсний хүүдий дүүрсэн үедээ удаан хугацаанд шээхгүй явах нь бактер үржих боломжийг нэмэгдүүлдэг тул шаардлагатай үед шууд шээж байх зуршлыг хэвшүүлэх нь чухал.
- Тэнцвэртэй хооллолт, дархлаагаа дэмжих – Дархлаа сулрах нь халдварт өртөх эрсдэлийг нэмэгдүүлдэг тул дархлаагаа сайжруулах амин дэмээр баялаг хоол хүнс хэрэглэхийг хичээгээрэй.
- Сарын тэмдгийн үеийн ариун цэврийг сахих – Сарын тэмдгийн үед ариун цэврийн хэрэгслийг ойр ойрхон солих нь халдвараас сэргийлэхэд тустай.
Эдгээр зөвлөмжийг дагаж мөрдвөл давсгаар өвдөх эрсдэлээс сэргийлж, шээсний замын эрүүл ахуйг хадгалахад туслах болно.
Давсагаар өвдөх хүндрэлээс сэргийлэх нэмэлт зөвлөмжийг хүргэж байна.
Давсгаар өвдөхөөс сэргийлэх болон урьдчилан хамгаалах нэмэлт зөвлөгөөнүүдийг хүргэж байна:
- Амин дэм, пробиотик хэрэглэх – Витамин С, D, цайр зэрэг дархлаа дэмжих амин дэмүүд болон пробиотикийг тогтмол хэрэглэснээр шээсний замын эрүүл мэндийг дэмжиж, халдвараас сэргийлдэг.
- Хэт удаан хугацаанд сууж эсвэл шээсээ барихгүй байх – Удаан хугацаанд сууж, шээс барих нь халдвар үүсгэх эрсдэлтэй тул тогтмол хөдөлгөөнтэй байх, шээсээ барихгүй байх нь эрүүл мэндэд тустай.
- Ачаалал ихтэй дасгал, хүнд ачаа өргөхөөс зайлсхийх – Хүнд ачаа өргөх, маш их ачаалалтай дасгал хийх нь давсаг, шээсний замд дарамт үүсгэж, шээсний замын асуудлыг хурцатгаж болзошгүй. Ачаалал багатай, тогтмол дасгал хөдөлгөөн нь сайн нөлөөтэй.
- Кофе, спиртлэг болон хийжүүлсэн ундааг багасгах – Эдгээр ундаа нь шээс хөөх, давсгийг цочроох нөлөөтэй тул давсгаар өвдөх эрсдэлтэй хүмүүс эдгээр ундааг багасгахыг зөвлөж байна.
- Стресст анхаарал хандуулах – Стресс нь дархлааг сулруулж, давсагны хэт идэвхжилт болон үрэвсэл үүсэх магадлалыг нэмэгдүүлдэг. Тайвшрах арга хэмжээ авах, йог, бясалгал хийх нь эрүүл мэндэд эерэг нөлөөтэй.
- Биеийн жингээ хянах – Хэт илүүдэл жинтэй байх нь шээсний замд дарамт үзүүлэх, шээсний замын өвчлөлд өртөх эрсдэлтэй байдаг тул эрүүл хооллолт, тогтмол дасгалаар жингээ барих нь чухал.
- Бэлгийн харьцааны өмнө болон дараа угаал үйлдэх – Бэлгийн харилцааны дараа давсгаа хоослож, халуун бүлээн усаар бэлгийн эрхтнийг угаах нь шээсний замд бактер орохоос хамгаалах үр дүнтэй арга юм.
- Эмчийн заавраар зөв эм хэрэглэж байх – Хэрэв шээсний замын халдварын эмчилгээ хийлгэж байгаа бол эмчилгээг бүрэн төгс хийх, эмийг хэтрүүлж хэрэглэхгүй байх хэрэгтэй. Эмчилгээний үеийн эмийн зааврыг эмчийн заавраар дагаж мөрдөх нь чухал.
Эдгээр зөвлөгөөг дагаснаар давсгаар өвдөх эрсдэлээс урьдчилан сэргийлж, эрүүл мэндээ хамгаалахад тустай юм.
Сонирхолтой нийтлэл