Санхүүгийн тайлан гаргахад анхаарах 7 гол зүйл
Санхүүгийн тайлан нь компанийн орлого, зарлага, хөрөнгө, өр төлбөр, ашгийн түвшинг харуулдаг албан ёсны баримт бичиг юм. Үүнийг зөв, цаг хугацаанд нь гаргах нь татварын тайлагнал, хөрөнгө оруулагчдыг татах, зээл авах зэрэг олон талын ач холбогдолтой.
Тайлангийн хугацааг мөрдөх
Монгол Улсад Санхүүгийн тайланг жил бүрийн 2-р сарын 10-ны дотор Сангийн яамны цахим системд илгээх ёстой. 2024 оны байдлаар татварын тайлан хоцруулсан 2300 гаруй ААН-д нийт 1.2 тэрбум төгрөгийн торгууль ногдуулсан байна.
Мэдээллийн үнэн зөв байдал
2023 оны Сангийн яамны судалгаагаар жижиг, дунд бизнесийн 15%-д санхүүгийн тайланд алдаа гарсан нь ихэвчлэн орлого болон зардлын бүртгэлийн зөрүүтэй холбоотой байжээ.
Нягтлан бодох бүртгэлийн стандартыг дагах
Монголд Олон улсын санхүүгийн тайлагналын стандарт (ОУСТ) хэрэгждэг. Жижиг бизнесийн хувьд ОУСТ-ын товч хувилбарыг ашиглаж болно.
Баримтын бүрдүүлэлт
Орлого, зардлын гүйлгээг нотлох баримт байхгүй бол татварын хөнгөлөлт авах боломжгүй. Жишээлбэл, НӨАТ-ын баримтгүй зардлыг татварын тайланд оруулж болохгүй.
Санхүүгийн харьцааг шинжлэх
Тайлан гарсны дараа дараах гол харьцааг тооцоод үзэх хэрэгтэй:
- Өр/Хөрөнгийн харьцаа → 0.5-аас бага байх нь эрсдэл багатай
- Цэвэр ашиг/Орлого → 10%-аас дээш бол ашигтай ажиллаж байна гэж үзнэ
2023 онд Монголын жижиг бизнесүүдийн дунджаар цэвэр ашгийн түвшин 6.8% байжээ.
Дотоод аудит хийх
Тайланг илгээхээс өмнө дотоод аудит хийснээр алдааг 30-40% бууруулах боломжтой гэсэн судалгаа бий.
Мэргэжлийн нягтлан ашиглах
Судалгаагаар мэргэжлийн нягтлан бодогчтой компаниудын тайлангийн алдааны түвшин 8%, харин нягтлангүй компаниудад энэ үзүүлэлт 27% хүрдэг байна.
Дүгнэлт
Санхүүгийн тайлан бол бизнесийн “эрүүл мэндийн үзлэг” юм. Үнэн зөв, цаг хугацаанд нь тайлагнах нь зөвхөн татварын шаардлага биш, харин хөрөнгө оруулалт, санхүүжилт татах чухал алхам юм.
Холбоотой линк
- Татварын тайлан өгөх хугацаа 2023 он
- Гэрээт нягтлан бодогчийн гэрээний загвар
- Санхүүгийн тайланг энгийнээр тайлбарлая
- Ххоат-ын хөнгөлөлт чөлөөлөлт
