Өвчтэй малын мах ялгах арга
Дараах шинж тэмдгээр өвчтэй малын махыг ялгаарай. Мөн химийн хортой махыг зөвхөн шинжилгээний аргаар илрүүлдэг тул мах худалдаалагчаас шинжилгээний бичиг заавал шаардаарай.
1989 онд батлагдсан Монгол улсын стандартын дагуу Малын маханд гомдол гаргах, түүнчлэн махны чанар дагалдах бичиг баримтад тохирохгүй тохилдолд махыг дахин шинжлүүлж болдог.
Өвчтэй малын мах ялгах аргууд
- Хар хүрэн эсвэл өнгөө алдсан, хурц үнэртэй, хатуу, наалдамхай үхрийн мах, гахайн махнаас татгалз.
- Өнгөө алдсан, хурц үнэртэй, хатуу, наалдамхай шувууны махнаас татгалз.
- Өнгөө алдсан, нялцгай, зөөлөн биетэй, хурц үнэртэй загаснаас зайлсхий.
- Гэмтсэн, гоожсон, урагдсан савлагаатай махнаас зайлсхий
- Өвчтэй, үхсэн малын мах нь хэт улаан өнгөтэй, нэлэнхүйдээ цус харвалттай, гулууз махны хаа, гуяны дотор хэсгээр цусархаг толбо үүссэн байх бөгөөд сайтар шалгаж махаа авах
- Шинжилгэний бичиг байгаа эсэхийг асууж шалгах эрхтэй.
Монголчууд бидний өдөр тутмын хүнсэнд байнга ордог бүтээгдэхүүн бол мах, махан бүтээгдэхүүн юм. Тэгвэл бид өөрсдийн идэж буй махаа сайн шалгах нягтлахгүй, шинжилгээний бичиггүй өвчтэй малын махыг идсэнээр өөрсөддөө ямар эрсдэл учруулж байгаа вэ?
Туузан хорхой
Туузан хорхой нь хэсэгчилсэн, тууз хэлбэртэй өт бөгөөд 4.5-9 метр урттай, гэдэс дотор амьдардаг. Бид энэ амьтныг бохирдсон сайтар цэвэрлээгүй баас үлдсэн мах идэх, эсвэл түүхий бохирдсон гахайн мах, үхрийн мах, загас идэх замаар авж болно. Суулгалт, бөөлжилт, ходоодны өвдөлт гэх мэт шинж тэмдгүүд илрэх бөгөөд шинж тэмдэг илрэхгүй ч байж бас болдог. Хэрэв багад нь эмчлэхгүй бол хүндэрч илүү ноцтой болох аюултай.
Roundworm өт
Дэлхийн хүн амын дөрөвний нэг орчим нь roundworm өттэй байдаг ч энэ нь ихэвчлэн хөгжиж буй халуун орны орнуудад илүү түгээмэл байдаг. Roundworm өт нь 40 см хүртэл байж болдог, нарийн гэдсэнд халддаг хорхой. Зарим хүмүүст өндөр халуурах, ханиалгах шинж тэмдэг илрэх боловч ихэнхэд нь ямар ч шинж тэмдэг илэрдэггүй. Ихэвчлэн өөрсдийнхөө баасанд байгаа хорхойг олж харсанаар халдвар авсан гэдгээ ойлгодог.
Явуулын Лаборатори
Баяндэмбэрэл ХХК нь 1999 онд байгуулагдсан Монгол улсын Ууган Мал эмнэлэг, ариутгалын компани
Үхрийн сүрьеэ
Үхрийн сүрьеэ нь Mycobacterium bovis бактериэр үүсгэгддэг үхрийн халдварт өвчин юм. Энэ бактери нь хүний сүрьеэг үүсгэдэг бактеритай тун ойролцоо бүтэцтэй байдаг. Тийм ч учраас хүний сүрьеэгийн нэгэн адил амьсгалын зам, уушгинд голчлон нөлөөлдөг. Энэ бактерийн хамгийн аймшигтай тал нь үхрийн сүрьеэгийн бактери нь хүнд халдварлаж, сүрьеэ үүсэх шалтгаан болдог ба халуурах, шөнө хөлрөх, байнгын ханиалгах, суулгах, турах, хэвлийгээр өвдөх зэрэг шинж тэмдэг илэрдэг.
Ихэвчлэн боловсруулаагүй сүү, сүүн бүтээгдэхүүн хэрэглэдэг хүмүүс, эсвэл илүү ховор тохиолдолд халдвар авсан өвчтэй үхэртэй ойрхон ажиладаг хүмүүс өвдөх эрсдэлтэй.
Хоолны хордлого
Өтгөний бохирдол нь сальмонелла, листериа, Е коли-ээс гэх мэт өвчний үүсвэр болж хоолны хордлогын хамгийн түгээмэл бактери болох кампилобактерийн гол үүсвэр болдог. Хоолны хордлогын шинж тэмдэг нь ихэвчлэн бохирдсон мах идсэнээс хойш 1-3 хоногийн дараа гарч ирдэг ба дотор муухайрах, бөөлжих, суулгах, гэдэс базлах, өндөр температурт халуурах, зэрэг шинж тэмдгүүд илэрдэг. Тэд ихэвчлэн нэг эсвэл хоёр хоногийн дотор арилдаг боловч Их Британид жил бүр 450,000 сондгой хоолны хордлогын тохиолдол бүртгэгддэгээс 22,000 нь эмнэлэгт хэвтэж, 110 нь нас бардаг.
Эдгээр өвчнүүдээс өөрсдийгөө сэргийлэх хамгийн энгийн алхам бол шинжилгээний бичиг юм.
Махны шинжилгээний бичгийн зорилго нь
- идэшний махны ариун цэврийн хяналтыг шалгаж,
- хүнсний аюулгүй байдлыг хангаж,
- эрүүл махаар Монголчуудыг хооллох явдал юм.
Хэрэв та шинжилгээний бичиггүй махтай тааралдвал лабораторит очиж удаан хугацаагаар махаа шалгуулж хүлээх шаардлагүй боллоо. Та “Явуулын Лаборатори”-ийн тусламжтайгаар байгаа газраа 7-15 минутын хугацаанд та өөрийн авах гэж буй мах, махан бүтээгдэхүүнээ шалгаад авах боломжтой.
