Хөрсний бохирдол гэж юу вэ? сэргийлэх 5 зөвлөмж, ба ариутгал үйлчилгээ

Монгол орны хөрсний бохирдол

Яг одоо Монгол улсад үерийн онц ноцтой тохиолдол үүсээд байна. Үерийн усаар дамжиж нүхэн жорлон, бусад хөрсний бүх хорт бодис газрын гадаргад ихээр тархаад байна. Цаашид даруй арга хэмжээ авч Хөрсний бохирдлыг эсрэг арга хэмжээ дор бүрнээ авч ажиллахыг бид зөвлөж байна.

Харин Мэргэжлийн байгууллагад хандаж хөрсний бохирдлын эсрэг үйлчилгээ авах бол 20 жилийн туршлагатай Баяндэмбэрэл Ариутгал компанид хандана уу

Улаанбаатар хотод хөрсний нянгийн бохирдлын судалгаа хийж 76 цэгээс хөрсний дээж авч шинжлэхэд нийт дээжийн 88 хувьд нян, хөгц мөөгөнцөр илэрсэн бол гэр хороолол орчмын дээжний 93 хувьд нян, хөгц, мөөгөнцөр илэрчээ. Улаанбаатар хотын долоон дүүргийн хэмжээнд 173,463 өрхийн 133,194 нүхэн жорлон тоологджээ.

Хөрсний бохирдол гэдэг нь хөрсөнд химийн хорт бодис агуулагдаж улмаар ургамлын ургалт болон амьтан, хүний эрүүл мэндэд сөргөөр нөлөөлөхийг хэлнэ.

Үйлдвэр, хөдөө аж ахуйн үйл ажиллагаа, хог хаягдлыг зүй бусаар зайлуулах, бордоо хэрэглэх зэрэг хүний янз бүрийн үйл ажиллагаанаас үүдэлтэй хөрсний бохирдол бий болдог.

Хөрсний бохирдол нь газар тариалангийн ургац буурах, гүний ус бохирдох, ан амьтанд хор хөнөөл учруулах зэрэг олон төрлийн сөрөг үр дагаварт хүргэдэг.

Нийслэлийн эрүүл мэндийн газраас жил бүрийн 5, 10 дугаар саруудад Улаанбаатар хотын эрчимтэй суурьшлын бүсэд хамаарах эдэлбэр газрын хөрсний тогтоосон 50 гаруй цэгээс дээж авч, шинжилгээ хийлгэж, хөрсний бохирдлын түвшинг тогтоодог байна.

Хөрсний бохирдол үүсэх шалтгаан

• Хөдөө аж ахуйн үйл ажиллагаа: Хөдөө аж ахуйд пестицид, бордоо болон бусад химийн бодис ашиглах нь хөрсийг бохирдуулахад хүргэдэг. Эдгээр химийн бодисыг хэтрүүлэн хэрэглэснээр хөрсөнд хорт бодис хуримтлагдаж, ургамал, амьтанд хор хөнөөл учруулдаг.
• Аж үйлдвэрийн үйл ажиллагаа: Уул уурхай, үйлдвэрлэл, барилга зэрэг үйлдвэрүүд хөрсөнд химийн бодис, хүнд металлыг ялгаруулж, хөрсийг бохирдуулдаг.
• Хог хаягдлыг зайлуулах: Аюултай химийн бодис, хаягдал бүтээгдэхүүн зэрэг хог хаягдлыг буруу хаях нь хөрсийг бохирдуулахад хүргэдэг.
• Тээвэрлэлт: Шатахууны савнаас тос асгарах, гоожих нь хөрсийг бохирдуулдаг.
• Байгалийн үйл явдлууд: Галт уулын дэлбэрэлт, үер, түймэр зэрэг байгалийн үйл явдлууд нь хөрсөнд бохирдуулах бодисыг гаргаж, бохирдуулах шалтгаан болдог.
• Уур амьсгалын өөрчлөлт: Уур амьсгалын өөрчлөлт нь мөн хөрсний бохирдолд нөлөөлж буй гол хүчин зүйл бөгөөд температур, хур тунадасны өөрчлөлт нь хөрсний элэгдэл, үржил шимийг алдахад хүргэдэг.

Улаанбаатар хотын хөрсний бохирдол шалтгаан

• Гэр хорооллын жорлон
• Ил задгай бие засах
• Үхсэн амьтны сэгийг ил хаях
• Автомашины задгай угаалга
• Хог хаягдлыг гуу жалганд ил задгай хаях
• Үерийн ус далангаас хэт халих
• Эмнэлгийн аюултай хор хэрэгсэл буруу хаяснаас

Хөрсний бохирдлын хэлбэр

Химийн бохирдол: хүнд металлууд, цацраг идэвхт бодисууд, нефтийн нүүрс уснууд, эрдэс бордоонууд.

Биологийн бохирдол: мал амьтны сэг, хөдөө аж ахуйн, үйлдвэрийн болон ахуйн хог хаягдлууд, ойн хортон шавжтай тэмцэхэд хэрэглэдэг бактериуд.

Хөрсний бохирдлын нөлөө

Хорт хавдар: Хүнд металл, зарим химийн бодис зэрэг хөрсөнд агуулагдах зарим бохирдуулагчид удаан хугацаагаар өртөх нь тодорхой төрлийн хорт хавдар тусах эрсдлийг нэмэгдүүлдэг.

Амьсгалын замын өвчин: Бохирдсон хөрсний тоос, тоосонцороор амьсгалах нь астма, бронхит, уушигны архаг бөглөрөлт өвчин (COPD) зэрэг амьсгалын замын эмгэгийг үүсгэдэг.

Мэдрэлийн нөлөө: Хөрсөнд агуулагдах хар тугалга болон бусад хүнд металл нь хүүхдийн толгой өвдөх, ой санамж муудах, хөгжлийн хоцрогдол зэрэг мэдрэлийн үр дагаварт хүргэдэг.

Ходоод гэдэсний замд үзүүлэх нөлөө: Хөрсөнд агуулагдах бохирдуулагч бодисоор бохирдсон хоол хүнс, ус хэрэглэх нь дотор муухайрах, бөөлжих, суулгах зэрэг ходоод гэдэсний өвчин үүсгэдэг.

Нөхөн үржихүйд үзүүлэх нөлөө: ургийн гажиг, үргүйдэл зэрэг нөхөн үржихүйн хөгжлийн асуудалд хүргэдэг.

Халдвар хэрхэн дамждаг вэ?

Бохирдсон хөрсний тоос, тоосонцороор амьсгалах: Хүмүүс бохирдсон газрын ойролцоо ажиллаж, амьдхар, эсвэл барилга барих, нураах үед бохирдсон хөрсний нянгаар амьсгалдаг байна.

Хөрсний бохирдуулагч бодисоор бохирдсон хоол хүнс, ундны ус уух: Энэ нь бохирдсон хөрсөнд үр тариа ургасан эсвэл бохирдсон гүний усыг ундны усны эх үүсвэр болгон ашиглаж байгаа үед тохиолдож болно.

Бохирдсон хөрсөнд шууд хүрэх: Хүмүүс үйлдвэрлэлийн талбай, хогийн цэг зэрэг бохирдсон газар, эсвэл бохирдсон газар цэцэрлэгжүүлэлт, газар тариалан эрхлэх зэрэг үйл ажиллагаа эрхэлдэг үед тохиолдож болно.

Гэр хороололд амьдардаг айл өрхүүд бие засах газар орсон гуталтайгаа гэр дотроо явах,  бохир гутлаар гишгэсэн шалан дээр хүүхэд нь тоглож байгаад халдвар авах, хоол унд хийхдээ гараа угаахгүй байх зэргээс халдварт өвчин дамжих эх үүсвэр болдог.

Бохирдсон хөрсөнд цусан суулга өвчин үүсгэгч нян 25-100, балнадын нян 100-400, саажилтын вирус 100-150 хоног тус бүр хадгалагддаг ба халдвар дамжуулагч хачиг, нохой бөөс, бясаа, шумуул, ялаа үржих таатай орчин болдог байна. Бохирдсон хөрснөөс эвгүй үнэр гарч, индол, хүхэрт устөрөгч, метан зэрэг хорт хий ялгарч агаарыг бохирдуулдаг.

Хөрсний бохирдлоос урьдчилан сэргийлэх

Гэр бүлүүд хэрэгжүүлэх арга хэмжээ:

1. Ундны усыг баталгаатай эх үүсвэрээс авах
2. Түүхий ус уухгүй байх, буцалгаж хэрэглэх
3. Угааж цэвэрлэсэн тагтай, зориулалтын саваар ус тээвэрлэх
4. Булаг шандны усыг хүнсэнд хэрэглэхгүй байх
5. Гараа сайтар савандаж угаах
6. Ахуйн хаягдлыг ангилж хаях
7. Хог хаягдлыг ил задгай шатаахгүй байх
8. Стандартын нүхэн жорлонтой байх. Ариутгалын компаниар тогтмол ариутгал хийлгэх
9. Жорлон угаадасны нүхийг зориулалтын бодисоор халдваргүйтгэх
10. Бие засах газарт халдваргүйтгэл хийх
11. Гудамж талбайд нус, цэр, шүлс, тамхины иш, угаадас асгахгүй байх

Монгол орон хөрсний бохирдолтой тэмцэх нь

Зохицуулалт, бодлого: Засгийн газар бохирдуулагч бодисын хэрэглээг хянах, үйлдвэр, хөдөө аж ахуй, хог хаягдлын менежментийн үйл ажиллагааг байгаль орчинд ээлтэй байдлаар явуулах зохицуулалт, бодлогыг хэрэгжүүлж болно.

Хяналт шалгалт: Хөрсний байнгын хяналт, шинжилгээ нь бохирдсон газруудыг тодорхойлоход тусалж, цэвэрлэх эсвэл цаашид бохирдлоос урьдчилан сэргийлэх арга хэмжээ авах

Хог хаягдлын зөв менежмент: Аюултай хог хаягдал, химийн бодисыг зохих ёсоор зайлуулснаар хөрс алдагдах, буруу хаяснаас үүсэх хөрс бохирдохоос сэргийлнэ.

Тогтвортой хөдөө аж ахуй: Үүнд пестицид, бордооны хэрэглээг багасгах, тариалангийн эргэлтийг хэрэгжүүлэх, хөрсний эрүүл мэндийг сайжруулах

Боловсрол ба мэдлэг: Хөрсний бохирдлын нөлөөлөл, түүнээс хэрхэн урьдчилан сэргийлэх талаарх мэдлэгийг дээшлүүлэх нь хувь хүн, олон нийтэд өртөхөөс өөрсдийгөө хамгаалах арга хэмжээ авахад тусална.

Нөхөн сэргээлт: Бохирдол илэрсэн тохиолдолд бохирдсон хөрсийг цэвэрлэж, бохирдуулагч бодист өртөхөөс урьдчилан сэргийлэх зохих арга хэмжээ авах нь чухал юм.

Хөрсний бохирдлоос урьдчилан сэргийлэхэд төр, аж үйлдвэр, олон нийтийн хамтын ажиллагаа, зохицуулалтыг хамарсан цогц арга барил шаардлагатай гэдгийг анхаарах нь зүйтэй.

Ариутгал, Халдваргүйжүүлэлт үйлчилгээ:

• Ариутгал Халдваргүйжүүлэлт Компани Баяндэмбэрэл ХХК
• Ковидын дараах ариутгал, халдваргүйжүүлэлт
• Халдваргүйжүүлэлт хийх 11 арга
• Халдварт өвчнаас урьдчилан сэргийлэх аргууд
• Үерийн Усны Далан Ариутгал
• Нийтийн Эзэмшлийн талбай Ариутгал үйлчилгээ
• Малын Сэг зэм устгал Ариутгал үйлчилгээ
• Эмнэлэгийн Ариутгал Халдваргүйжүүлэлт үйлчилгээ

Санал болгох компани:

Нийтлэл: